Zabytek miesiąca: marzec / rok: 2021. Symbol zabytku: MP/E/306


110 lat temu…

W niedzielę 26 marca 1911 r. odbyła się w Ligocie Bialskiej uroczystość Pierwszej Komunii Świętej. Sakrament Eucharystii przyjął wtedy m.in. Roman Paulus. Pamiątką po tym wydarzeniu jest obrazek komunijny, który obecnie znajduje się w zbiorach prudnickiego muzeum (nr inw. MP/E/306). Przyglądając się uważnie eksponatowi można dostrzec kilka ciekawostek. Pierwszą z nich są napisy w języku polskim, a warto przypomnieć, że Ziemia Prudnicka znajdowała wówczas się pod pruską administracją. Mimo tego do początków XX w. kazania i lekcje religii w tej parafii odbywały się po polsku. Pod ilustracją można przeczytać tekst w czterech wersach „Paulus Roman przyjął pierwszą Komunią świętą w kościele parafialnym w Ligocie pod Białą dnia 26 marca 1911 r., Ks. prob. A. Skowroński”.

Obraz:

Kolejną ciekawostką jest nietypowa data uroczystości. Zimny marzec i czas Wielkiego Postu nie kojarzą się dziś z okresem komunijnym. Marcowe Pierwsze Komunie Święte należały do rzadkości, bardziej popularnym miesiącem był kwiecień, a najdogodniejszym terminem pierwsza niedziela po Wielkanocy. Również rok 1911 był niestandardowy dla mieszkańców Ligoty Bialskiej. W latach 1908-1909 wybudowano we wsi nowy kościół, a w 1912 r. pochodzący z Olbrachcic biskup Karl Augustin dokonał konsekracji świątyni. Lata 1908-1912 były więc czasem dużego wysiłku mieszkańców i zmian w religijnym funkcjonowaniu lokalnej społeczności, a efektem końcowym okazały kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika projektu architekta Ludwika Schneidera. Powstanie neogotyckiego budynku murowanego z cegły i ciosanych kamieni było zasługą ówczesnego proboszcza Aleksandra Skowrońskiego, notabene patrona jednej z ważniejszych ulic Prudnika. I to właśnie z tym duchownym związany jest najważniejszy walor prezentowanego eksponatu. Chodzi o podpis proboszcza złożony na obrazku. Ksiądz Aleksander Skowroński jest ważną postacią historyczną pocz. XX w. na Ziemi Prudnickiej. Urodził się w Hucie Laura (obecnie część Siemianowic Śląskich) w 1863 r. Był polskim działaczem narodowym i społecznym na Górnym Śląsku oraz pierwszym prezesem Polskiego Towarzystwa Ludowego na Śląsku. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski w roku 1923.

W ramach posługi kapłańskiej był związany z trzema parafiami na Ziemi Prudnickiej: w Łączniku, Solcu, oraz wspomnianej Ligocie Bialskiej. Kilka dni przed wybuchem III powstania śląskiego, w obawie przed zamachem na własne życie, opuścił Ziemię Prudnicką i osiadł we wschodniej części Górnego Śląska, którą niebawem przyłączono do Polski. Tam objął aż do śmierci w 1934 r. parafię w Mikołowie.

Obraz:

oprac. Marcin Wiśniewski

W 2021 r. mija 100 lat od marcowego plebiscytu na Górnym Śląsku, który miał zadecydować o przynależności państwowej tegoż spornego obszaru. Powyższy artykuł jest wstępem do realizowanego przez prudnickie muzeum cyklu pt. 1921 i co dalej? Polskie, niemieckie i śląskie spojrzenie na Górny Śląsk. W kwietniu przedstawimy Państwu, w co tygodniowych odstępach, cztery dokumenty propagandowe z okresu plebiscytu, pochodzące z naszych zbiorów, które pozwolą zapoznać się z metodami a także argumentami używanymi przez walczące o głosy strony sporu.

Publikacja: Piątek, 26 marca 2021r. godz.:08:27.

Inne zabytki miesiąca:

Powrót do wyboru zabytku miesiąca